رهگشا

کبر و فخر و هوا از نجاسات باطنی

نجاست ظاهری را همه آگاهند و در رساله های عملی ذکر شده ، نیازی به یاد آوری ندارد.

عمده نجاسات باطنی است. جائی که بدن و لباس که مورد نظر حق تعالی نیست باید پاک باشد ،آنگاه دل که مورد نظر خدا است، چقدر باید پاک باشد؟

لذا برای طهارت قلب، باید نخست نجاسات آن را دانست و آنگاه آنها را بر طرف نمود.

نخستین نجاست باطنی، کبر و فخر و هوا است. اگر ذره ای کبر در دلی باشد، صاحبش به این درگاه راه ندارد، شیطان را به واسطه کبرش راندند، چون خود را بزرگ دید، کوچک حقیقی شد. امیر المومنین علی علیه السلام نیز در خطبه 192 نهج البلاغه فرمایشاتی به این مضمون دارد که : ((چگونه خداوند بشری را با کبر در بهشت جا می دهد که ملکی را به واسطه آن از بهشت بیرون نمود)).

فخر نمودن بر یکدیگر نیز ناشی از جهل و تاریکی است .قلم من، مال من، جمال من، نطق من، اینها موهومات است، نعمت خدا را از آن خود دیدن است و ((خداوند هر متکبر بسیار فخر کننده ای را دوست نمی دارد)).

تواضع با دیگران چاره کبر

برای زائل کردن کبر آب دریا به اصطلاح کافی نیست، بلکه پاک کننده آن تواضع است .با خدا و اولیای خدا و بندگان خدا کوچکی کند . مثلا به کسی برخورد می کند که سنش از او بیشتر است، بگوید عبادتش از من زیادتر است، او را محترم بدارد و خودش را کوچک بگیرد یا به کسی برخورد می کند که سنش از او کمتر است بگوید گناهش از من کمتر است.

همیشه اصل خودش را فراموش نکند، خاک بود و خاک خواهد شد، کمی نزدیک تر بیاید اصلش نطفه و آخرش جیفه است. کسی که وضعش چنین است برای این دو روزه به چه چیز فخر می کند.

به هر حال چاره کبر ، به ضد آن یعنی فروتنی است . مثلا در مجلس، پائین تر از مقام و شان خودش بنشیند، اگر احترامش نکرند بدش نیاید، جلو پایش بلند نشدند، بگوید من کی هستم که به من احترام کنند.

تواضع رسول خدا (ص) سرمشق همه

در این زمینه باید روش پیغمبر گرامی، دستور العمل همه ما باشد که فرمود ((چند خصلت را تا آخر عمر از دست نمی دهم:

خاک نشینی و ابتدا به سلام کردن، حتی به کوچکتر از خود . و دیگر ردیف قرار دادن (یعنی وقتی سوار می شد ، حاضر نمی شد کسی همراهش پیاده حرکت کند)با دست خود لباسش را وصله کردن ، کار خانه را انجام دادن، جاروب می کرد، شیر می دوشید)).

تذلل با پروردگار نیز بسیار موثر است که صحیفه کامله سجادیه ذستور العمل برای این جهت می باشد.

قسمتی از کتاب سرای دیگر شهید دستغیب

ادامه دارد.....